Kofeina jest to z chemicznego punktu widzenia alkaloid purynowy występujący w naturalnych środowisku. Można znaleźć go w ziarnach kawy, w herbacie, a nawet w kakao. Jednak w dzisiejszych czasach jak wiele rzecz – może być również stworzona syntetycznie w laboratorium. Powszechnie zaliczana jest do grupy stymulantów pobudzających ośrodkowy układ nerwowy.

Mechanizm i efekty działania kofeiny

Jest to środek lipofilny – stąd łatwo przechodzi przez błony komórkowe organizmu dostając się do układu nerwowego. W organizmie człowieka znajdują się receptory adenozynowe i adenozyna. Adenozyna jest to neuroprzekaźnik hamujący układ nerwowy zapewniający spokój. Kofeina jest blokerem tych receptorów blokując miejsce dla ,,zwalniającej” adenozyny. W wyniku tego dochodzi do ogólnego wrażenia pobudzenia człowieka. Innym działaniem, które nie zostało naukowo potwierdzone, ale krąży o nim wiele plotek jest lekka stymulacja wydzielania adrenaliny – stąd również działanie pobudzające.

Zawartość kofeiny w dostępnych produktach

Popularna filiżanka zaparzonej kawy zawiera od 80 – 140 mg kofeiny. Jednak kawa to nie jedyne źródło w jakim można znaleźć kofeinę. Jest również dostępna w popularnych napojach energetycznych, a także przedtreningówkach i suplementach w tabletkach. Jej szczytowy poziom po wypiciu preparatu osiągany jest po 40-60 minutach dlatego warto przyjmować ją chwilę przed pożądanym efektem.

Kofeina, a trening siłowy

Najnowsze badania jakie mogą wpłynąć na korzyść kofeiny w stosunku do treningu siłowego mówią, że trening oporowy po wypiciu kofeiny przez osoby ćwiczące wpłynął pozytywnie na wyniki. Kofeina wypita na przykład w popularnej przedtreningówce będzie bardzo dobrym rozwiązaniem w momencie ciężkich dni w życiu sportowca. Niejednokrotnie każdy kto uprawiał jakiś sport odczuwał zmęczenie psychiczne zależne od dużej ilości obowiązków, trzymania diety czy pracy. Kofeina w takim momencie może okazać się świetnym rozwiązaniem i dać kopa przed treningiem, który spowoduje większą koncentracje przekładającą się na wyniki.

Dokładne wyjaśnienie jak kofeina wpływa na wysiłek fizyczny nie jest jednak jednoznaczne. Mówi się, że z jednej strony zmniejsza wykorzystanie glikogenu mięśniowego, a z drugiej wpływa korzystnie na spalanie tłuszczu i triacylogliceroli.

Wypłukanie składników mineralnych – prawda czy mit?

Czy powszechna opinia na temat kofeiny mówiąca o tym, że wypłukuje wapń, potas i magnez przyczyniając się do negatywnych efektów działania jest prawdziwa? Poniekąd tak, ale jest to trochę bardziej skomplikowane. Mianowicie owszem jeśli ktoś zapytałby się czy kawa wypłukuje powyższe składniki mineralne odpowiedź powinna być jednoznaczna – TAK. Ale…. Mimo, że odpowiedź na to pytanie jest jasna, to jednak warto zagłębić się w temat trochę mocniej. Wypłukanie składników mineralnych będzie następowało, ale nawet po wypiciu takiej ilości kaw oznaczającej maksymalne możliwe dzienne spożycie kofeiny będzie to wartość wysoce marginalna. Mówiąc prościej – nie zachwieje ogólnej gospodarki wapniowej, magnezowej czy potasowej organizmu w taki sposób, aby wpłynęło to negatywnie na jego zdrowie. Podsumowując: nie ma żadnych obaw przed utratą swoich składników mineralnych przez spożywanie kawy.

Przedawkowanie kofeiny

Ogólne stwierdzenie na temat kofeiny mówi, że dawka dozwolona to 300-400mg, gdzie 500mg uznawane jest już za przedawkowanie. Przechodząc z przedawkowania do zatrucia należałoby wprowadzić do organizmu aż 2000mg kofeiny. W takiej sytuacji dojdzie do bardzo mocnego pobudzenia, drgawek, rozkojarzeń, uderzeń gorąca czy poważnych kłopotów z zaśnięciem.

Kofeina naturalna a syntetyczna

Na stronach internetowych można znaleźć wiele preparatów zaliczanych do suplementów diety, które bogate są w kofeinę. Gdy sportowiec chce dostarczać dokładną ilość kofeiny do organizmu na przykład przed treningiem siłowym to warto pokusić się o suplement. Dokładna ilość kofeiny zawarta w jednej kapsułce przeciwko parzonej kawie wygrywa. Jest to związane z faktem, że ziarna kawy aby uwolnić całą swoją moc kofeiny muszą być długo parzone, a proces samego uwalniania zależy od bardzo wielu czynników jak powierzchnia ziaren czy temperatura wody. Z tego względu nie jest się w stanie obliczyć dokładnej zawartości danej filiżanki kawy.