Równowaga w życiu jest ogromnie ważna dla zdrowia – w aktywności fizycznej, w bilansie kalorycznym, a także w gospodarce hormonalnej organizmu. Zbyt niskie lub wysokie stężenie hormonów w ciele, może w negatywny sposób odbić się na zdrowiu i dobrym samopoczuciu. Ważnym związkiem organicznym, którego niewłaściwe stężenie może być niebezpieczne i mieć wpływ również na wygląd, jest kortyzol. Czym jest i jak sobie radzić z jego nieodpowiednim poziomem?

Czym jest kortyzol?

Kortyzol to hormon steroidowy, który w odpowiedzi na wywołany stres, podwyższa poziom glukozy we krwi. Taki proces zachodzi m.in. w momencie wystąpienia aktywności fizycznej. Produkcja kortyzolu odbywa się w nadnerczach. Jego właściwy poziom i występowanie organizmie jest bardzo ważne. Poprawia działanie noradrenaliny i adrenaliny, wspiera układ krążenia oraz zwiększa energię organizmu. Jednak jego zbyt duża ilość może stać się niebezpieczna. Co wpływa na ilość kortyzolu?

Zespół Cushinga

Zbyt duża ilość kortyzolu może wiązać się z wydzielaniem hormonu ACTH i być wynikiem przewlekłego stresu, depresji, ale również może wiązać się z poważniejszymi chorobami, jak rak płuc czy guz nadnerczy. W przypadku osób uprawiających sport podwyższona ilość kortyzolu może być wywołana przewlekłym wystawianiem ciała na stres fizyczny. Wynikiem tego może być schorzenie nazywane Zespołem Cushinga. Hiperkortyzolizm objawia się zaburzeniami nastroju, nadciśnieniem tętniczym, ale również, może w widoczny sposób ujawnić się w wyglądzie zewnętrznym. Jak? W postaci otyłości sylwetki (nieproporcjonalna budowa ciała – szczupłe ręce, większe górne partie), pojawienie się tłuszczu na karku, między ramionami, a także zaokrągleń na twarzy. Istotne jest utrzymywanie kortyzolu na stałym poziomie. Co może w tym pomóc?

Jak obniżyć kortyzol?

Na pewno ważnym krokiem jest ograniczenie stresu organizmu, co może przełożyć się na ograniczenie procesu wytwarzania kortyzolu. Kolejnym krokiem w walce z podwyższonym stężeniem kortyzolu we krwi są suplementy diety. Poniżej wykaz niektórych z nich:

• Ashwagandha – ta doceniana od wieków roślina ma znacznie szerszy wpływ na organizm, niż tylko na obniżenie poziomu kortyzolu, jednak w tym zakresie działa niezwykle skutecznie. Im większa dawka ashwagandhy, tym efektywniej redukuje ona poziom kortyzolu we krwi. Do jej pozostałych właściwości należą: ograniczenie insulinoodporności, pomaga też w obniżeniu poziomu cholesterolu czy w poprawie płodności u mężczyzn.
• Fosfatydyloseryna – nie tylko skutecznie obniża poziom kortyzolu, ale również ogranicza stres i chroni przed nim układ nerwowy. Jest to substancja tłuszczowa, pochodna aminokwasu seryny, która odgrywa istotną rolę utrzymaniu prawidłowej kondycji komórek nerwowych. Ponadto, może pomóc w osiąganiu lepszych wyników treningowych, co docenią szczególnie osoby aktywnie uprawiające sport.
• Witamina C – Najprostsze i najbardziej przystępne składniki niekiedy bywają najlepsze. Tak jest właśnie w tym przypadku. Witamina C jest najpopularniejszym, a zarazem najtańszym suplementem naturalnego pochodzenia, stosowanym w walce ze zbyt wysokim poziomem kortyzolu we krwi. Ponadto, pomaga w produkcji kolagenu, a także wspiera odporność.

Inne suplementy, których przyjmowanie warto rozważyć, nie tylko ze względu na obniżenie kortyzolu, ale również przez wzgląd na ich prozdrowotne działanie, to: BCAA oraz kwasy omega 3.

Zbyt wysoki poziom kortyzolu może przyczynić się nie tylko to zaburzeń proporcji sylwetki (twarz typu „księżyc w pełni”, bawoli kark), ale również ograniczyć możliwości wysiłkowe i regeneracyjne organizmu. Osłabiony organizm nie jest w stanie poprawnie funkcjonować, zarówno pod względem psychicznym, jak i fizycznym, a także wykazuje zdolność do stanów depresyjnych. Warto kontrolować poziom kortyzolu, szczególnie gdy notorycznie wystawiamy swój organizm na stres. Systematyczna suplementacja, właściwa dawka aktywności fizycznej i zdrowe podejście pozwoli zwalczyć zaburzenia w gospodarce hormonalnej organizmu.